۱۳۹۳ بهمن ۱۳, دوشنبه

گاهنامه لکی

  تقویم لکی (گاهنامه لک: Laki Calendar)
ماه هایی که در تقویم لکی وجود دارند بازمانده ی ایران باستان و تعالیم میترا پرستی است. به گونه ای که لک ها همانند ایرانیان باستان، اول آبان را ابتدای زمستان می دانند. ماه های لکی و معادل های آنان در تقویم ایرانی در زیر نگاشته شده است.

ماه ایرانی
ماه لکی (مانگ لکی)
فونتیک لاتین
توضیحات
فروردینگان
پنجه
Panja

اردو بهشت
میریان
Mewrian

خرداد
گاکور
Gâkor

تیر
آگرانی
Âgerâni
آگر در فارسی باستان و لکی به معنای آتش است. آگرانی کنایه از داغ ترین ماه سال است.
مرداد
مردار
Merdâr

شهریور
ماله ژیر
Mâla žir
در این ماه از سال، روستاییان محل سکونت خود را به سیاه چادر تغییر می دهند.
مهر
ماله ژیر دوماینه
Mâla žir domain

آبان
تویلته کن
Toiltaken
تویلته کن ابتدای زمستان است. اولین روز این ماه زمان برگزاری جشن بزرگ تویلته کن است
آذر
مانگ سیه
Mâng sia
مانگ سیه کنایه از سردترین ماه سال است که درآن استخوان های انسان سیاه می شود.(کنایه لکی)
دی
نوروژ
newrôž

بهمن
خاکه لیه
Xâka lia

اسفندگان
مانگ عید
Mâng ed


همانگونه که در جدول بالا دیده می شود، مردمان نیک پندار لک با الهام گرفتن از طبیعت و روزگار در حال گذر، بهترین واژگان را برای نامگذاری ماه های سال لکی برگزیده اند.
نمونه های اینچنینی از ابتکار و فرهنگ غنی مردمان لک، بسیار است که متاسفانه در سال های اخیر با افزایش نرخ شهرنشینی و گرایش به زبان فارسی ، این داشته ها در حال فراموشی هستند. به امید روزی که مردمان لک به فرهنگ غنی و تاریخ چنیدین هزار ساله ی خود آگاهی یابند.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر